Vatandaşlara kritik uyarı: Aldanmayın, indirim yok!
Uzmanlar Vatandaşı Uyardı: Şahane Cuma Propagandası Aldatıcı, İndirim Yok
ABD kaynaklı alışveriÅŸ çılgınlığı ‘Black Friday’ ülkemizde de moda olmaya baÅŸladı. ‘Åžahane Cuma’ adıyla propagandası yapılan indirimlerin gerçek dışı olduÄŸuna iÅŸaret eden tüketici dernekleri, aldatıcı reklamlara karşı vatandaşı uyarıyor.
ABD menÅŸeli alışveriÅŸ günü ‘Black Friday’ yani Kara Cuma hızlı bir ÅŸekilde Türkiye’de de yaygınlaÅŸmaya baÅŸladı. Bu yıl 23 Kasım Cuma gününe denk gelecek olan bu günde perakende sektöründen, kozmetiÄŸe kadar her alanda firmaların birçoÄŸu stoklarını eritmek için sözde yüzde 90’lara varan indirim yaptıklarını iddia ediyor.
Yeni Åžafak’ın haberine göre tüketici temsilcilerine göre, ÅŸirketlerin çoÄŸu, Türkiye’de yeri olmayan böyle bir günü halka cazip göstererek; durumu fırsata dönüştürmek istiyor. Çılgın kampanyalar düzenleyerek; vatandaşı ağına düşürmek isteyen fırsatçılara karşı tüketici dernekleri uyarıyor. Özellikle adına ‘Åžahane Cuma’ dedikleri ve birden bire ortaya çıkan bu alışveriÅŸ günü için önce fiyatların yükseltildiÄŸi sonra da indirim varmış gibi yapıldığına dikkat çekiliyor.
TÜKETİCİ DEDEKTİFE DÖNÜŞTÜ
Tüketici BaÅŸvuru Merkezi Onursal BaÅŸkanı Aydın AÄŸaoÄŸlu, Türkiye’de tüketicinin son 3 aydır efsane vurgun piyasalarında dedektife dönüştüğünü iÅŸaret ederek: “Ä°nanın çantamda artık cetvel ve büyüteç taşıyorum. Hem etiket hem gramajlarda hile ile vurgun peÅŸinde olanlar oldu. Bunu tüketiciler de, kamu otoritesi de fark etti. Bakanlık tarafından geçtiÄŸimiz günlerde fırsatçıya ceza yaÄŸdı” dedi.
Böyle bir ortamda “Efsane” veyahut “Kara Cuma” denilerek stok eritme oyunlarına tüketicinin gelmeyeceÄŸini savunan AÄŸaoÄŸlu; bakanlığın 2,5 ay önce çıkardığı bir yasa ile satıcı firmanın girdi maliyeti ile döviz kuru artışında rafa koyduÄŸu ürün fiyatını ispatlamak zorunda olduÄŸuna iÅŸaret etti. Gerekçe gösterilmeden yapılan her artışın ürün başına 6 bin 900 lira cezası olduÄŸu bilgisini paylaÅŸan AÄŸaoÄŸlu: “Bunu 10 üründe yaptıysan 69 bin lira, ülke genelinde yaptıysan yine aynı kanuna göre 690 bin lira cezaya hazır ol” uyarısında bulundu.
FIRSATÇI ARTIK KENDİNİ ALDATACAK
“GeçtiÄŸimiz 3 aylık süreçte artan döviz kurunu bahane ederek; zam yapan Türk perakende sektörünün böyle kötü bir sınav vermiÅŸken, efsane cumalarla stoklarını eritebileceÄŸini düşünmesi bile bir hata” diyen AÄŸaoÄŸlu, “Bu strateji Türkiye’de aldatmaca olarak kullanılıyor. Artık tüketici deÄŸil satıcılar kendilerini aldatabilir. Öteki taraftan ABD’de stokları eritmek isteyen firmalar; Efsane Cuma sayesinde ciddi anlamda gerçekten onda bir fiyatına satış yapıyor” ifadelerini kullandı.
VURGUN VESÄ°LESÄ° YAPILIYOR
Black Friday’in bir vurgun vesilesi yapılabileceÄŸini anlatan AaÄŸoÄŸlu: “Biz Efsane Cuma’yı tersinden yaÅŸadık. Fiyatlar yukarı fırlayarak %100’lere varan zamlar yapıldı. Bebek bezi, tuvalet kağıdı, kağıt havlu ile A4 kağıdında hatta bizim kaynaklarımızdan çıkan maden suyunun fiyatları bile ikiye katlandı” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
FÄ°YATLAR YÃœKSELTÄ°LDÄ°
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel BaÅŸkanı Bendevi Palandöken ise, bu tür alışveriÅŸlerin bir fırsat alışveriÅŸi olduÄŸuna dikkat çekerek; tüketiciye yansıtılmadığına vurgu yaptı. Yüzde 90’lık rekabet piyasasında maliyetlerin ÅŸiÅŸirilerek; fiyatların yükseltildiÄŸini dile getiren Palandöken, satış amaçlı yapılan aldatıcı propagandalara karşı uyarıyor. Bu süreçteki taktiklere dikkat çeken TESK BaÅŸkanı: “Fırsat, indirim günü, kapatıyoruz gibi satış teknikleri uygulanıyor. VatandaÅŸ buna itibar etmemeli” diye konuÅŸtu.
YENİ AMA BİLDİK SATIŞ TEKNİĞİ
Palandöken, “Ä°stikrarlı, süreli, sürekli aynı kalitede olan taklit ürünler eÅŸdeÄŸer fiyatlarla piyasada satılıyor. Bunlar yurt dışından Türkiye’ye gelmeden takliti sunuluyor. VatandaÅŸ bunlara pirim vermemeli” uyarsını yaptı.
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar da, özellikle internet üzerinden yapılan indirimlerin birçoğunu vatandaşı kandırmak için kurulan bir tezgâh olarak tanımladı.
DOLANDIRMAK İÇİN TEZGAH
Turhan Çakar, “Onların çoÄŸu dolandırıcı o ürün zaten tüketiciye gelmiyor. Tüketici onu aldığında onu yerinde bulamıyor. Yanlış adres veriyor. Vaadini yerine getiren çok az sayıda firma var. Bununla ilgili dolandırıcılık oranı ve sayısı her geçen gün artıyor. VatandaÅŸlar zorunlu olmadıkça internet üzerinden alışveriÅŸ yapmasın. Çok gerekliyse ticaret ve esnaf odalarından firmanın güvenilir olup olmadığını soruÅŸturun. EÄŸer firma bilgisi yoksa bedava verse bile o ürünü almayın” ifadelerine yer verdi.